مختصری درباره داروهای گیاهی شرکت پارس ایمن دارو

مختصری درباره داروهای گیاهی شرکت پارس ایمن دارو

دکتر محمد امین مروتی

اصول کلی:

داروهای گیاهی دیرتر تاثیر می کنند ولی تاثیرشان ماندگارتر است. از این رو در بیماری های حاد خیلی سریع عمل نمی کنند و برای بیماری های با روند کندتر مناسب ترند. حسن اصلیشان این است که به واسطه طبیعی بودن کمتر به عنوان آنتی ژن شناسایی می شوند. به خاطر تلخی شان روزی 8 ساعت بیشتر نباید استفاده شوند و به همین دلیل نباید در روز واکسیناسیون مصرف گردند.

ایمونوفین:

برای تقویت سیستم ایمنی. ماده موثره سرخارگل از خانواده اکی ناسه و بومادران است. شیوه مصرف: یک در هزار در 3 روز. روزی 8 ساعت و روز قبل و بعد از واکسیناسیون هم به مدت 8 ساعت.

آنزوفین:

برنکودیلاتور و کاهش دهنده اخلاط سیستم تنفسی. ماده موثره: اکالیپتوس و رزماری. شیوه مصرف: 250 سی سی در 30 لیتر آب برای 10000قطعه جوجه به صورت اسپری. یا یک در هزار روزی 8 ساعت به صورت آشامیدنی.

آنتی بیوفین:

معادل آنتی بیوتیک. ماده موثره آویشن و زنیان. داروهای گیاهی دیرتر تاثیر می کنند ولی تاثیرشان ماندگارتر است. از این رو در بیماری های حاد خیلی سریع عمل نمی کنند و برای بیماری های با روند کندتر مناسب ترند. نحوه مصرف روزی 8 ساعت یک در هزار.

بیوهربال:

اشتها آور. ماده موثره سیر و فلفل و آویشن و دارچین و.یک در هزار داخل دان.

در آبانماه 95 به همت شرکت سواپارس سمپوزیومی درباره بیماری های تنفسی طیور برگزار شد که از جهاتی طی آن مطالب جدیدی در باب پیشرفت های صنایع واکسن سازی و سایر موارد مرتبط با بیماری های تنفسی طیور عرضه شد که جهت آشنایی دوستان به پاره ای از آن ها اشاره می کنم.

برنشیت عفونی:

برنشیت عفونی ترین ویروس تنفسی از جهت واگیری است. انتشار عمودی تقریبا نامحتمل است و نزدیک 100 درصد انتشار از طریق خود پرنده (دفع گوارشی و تنفسی)و پراکندگی مکانیکی(وسائل حمل و نقل)صورت می گیرد. حفظ فاصله حداقل یک کیلومتری برای ممانعت از واگیری لازم است.

ایمنی و پروتکشن در مقابل بیماری هم از راه همولوگ و هم از راه هترولوگ (یعنی متقاطع)صورت می گیرد. اما به دلیل جهش ها و تغییر ژنوم مکرر، تولید واکسن همولوگ دشوار است و مجبوریم به ایمنی متقاطع تکیه کنیم.

پیشنهاد می شود از ترکیب واکسن کلاسیک(ماساچوست mass  یا همان اچ 120)در روز اول (یا ویتا برون)و واکسن  واریانت یا 793/ B(شامل 4/91-IBIRD و IB88 )در روز 13 و 14 استفاده شود، تا حداکثر پوشش داده شود.

در گله مادر واکسن کشته هم می زنیم و واکسن بوستر را در زمان تولید مصرف می کنیم چرا که واکسن کشته TCELL ها را تحریک نمی کند.

واکسن نوترکیب نیوکاسل:

به منظور پرهیز از سه مشکل مهم واکسن ها یعنی 1- تداخل با پادتن مادری 2- واکنش و حساسیت و 3- عوارض واکسن ها، نسل جدید واکسن های نیوکاسل به نام واکسن های نوترکیب در دستور کار قرار گرفته اند. وکتور (حامل)این واکسن ها ویروس مارک است که پتانسیل واکنش و جهش آن کم است.  قطعه ای از ژن ویروس نیوکاسل (ژن F یا اپی توپ F)در ویروس مارک وارد و یک واکسن نوترکیب به نام VECTORMUNE ND  ایجاد می شود که مشکلات واکسن های قبلی را ندارد. عامل اصلی واکنش به واکسن تکثیر ویروس در سیستم تنفس است که برای کنترل آن، تکثیر در دستگاه گوارش مد نظر قرار گرفته است.  علت استفاده از ژن F یا اپی توپ F  واکنش متقاطع مناسبی است که با اکثر سروتیپ های ویروس دارد. واکسن به صورت تلقیح در تخم مرغ جنین دار و یا تزریق زیر پوستی در جوجه یکروزه استفاده می شود و از 3 هفتگی ایجاد ایمنی و پروتکشن می کند. از میان واکسن ها، گامبورو بیشترین و مارک و آبله کمترین تداخل را با پادتن های مادری دارند و خود واکسن نیوکاسل از این جهت وضعیت متغیری دارد. در مناطق با ریسک بالا مثل ایران توصیه می شود همان روز اول یک واکسن زنده همزمان با VECTORMUNE ND  مصرف شود و 7 تا 10 روز بعد یک واکسن یادآور (بوستر)مصرف گردد.

همچنین مصرف واکسن VECTORMUNE ND  در هچری راه حل دیگری برای اجتناب از سوء مصرف واکسن است که صنعت طیور به سمت آن حرکت می کند.

نکاتی در مورد سایر بیماری های تنفسی:

مصرف لارنگو به صورت قطره پیشنهاد می شود نه آشامیدنی.

مصرف نیوکاسل به صورت اسپری مرجح است مشروط بدان که درست اجرا شود.

بر اساس گزارش ها، ORT  در 30%  کمپلکس های تنفسی وجود دارد. در 5 درصد موارد آنفلوانزا به تنهایی و در 5 تا 10 درصد موارد برنشیت به تنهایی و در 30 درصد درگیری همزمان هر دو گزارش شده است.

در هر کشوری تهیه BASE LINE  مربوط به تمام بیماری های شایع از طریق نمونه برداری های متعدد و آزمایش الیزا و PCR  بخصوص هنگام اعزام به کشتارگاه ضروری است.

%80 رئوویروس های جدا شده از طیور بیماری زا نیستند. واریانت اردهال در ایران شایع ترین است که باعث پارگی وتر وتر گاستروسنمیوس، خونریزی عضلانی، ضخامت شدید تاندون ساق پا که به اندازه خود استخوان ساق می شود. در گله های مادر معمولا در پیک تولید عارض می گردد.

CAV در بعضی استان های کشور تا 80 و 90 درصد شایع است.

در آبانماه 95 به همت شرکت سواپارس سمپوزیومی درباره بیماری های تنفسی طیور برگزار شد که از جهاتی طی آن مطالب جدیدی در باب پیشرفت های صنایع واکسن سازی و سایر موارد مرتبط با بیماری های تنفسی طیور عرضه شد که جهت آشنایی دوستان به پاره ای از آن ها اشاره می کنم.

برنشیت عفونی:

برنشیت عفونی ترین ویروس تنفسی از جهت واگیری است. انتشار عمودی تقریبا نامحتمل است و نزدیک 100 درصد انتشار از طریق خود پرنده (دفع گوارشی و تنفسی)و پراکندگی مکانیکی(وسائل حمل و نقل)صورت می گیرد. حفظ فاصله حداقل یک کیلومتری برای ممانعت از واگیری لازم است.

ایمنی و پروتکشن در مقابل بیماری هم از راه همولوگ و بیشتر از راه هترولوگ (یعنی متقاطع)صورت می گیرد. به دلیل جهش ها و تغییر ژنوم مکرر، تولید واکسن همولوگ دشوار است و مجبوریم به ایمنی متقاطع تکیه کنیم.

پیشنهاد می شود از ترکیب واکسن کلاسیک(ماساچوست mass  یا همان اچ 120)در روز اول و واکسن  واریانت یا 793/ B(شامل 4/91-IBIRD و IB88 )در روز 13 و 14 استفاده شود تا حداکثر پوشش داده شود.

در گله مادر واکسن کشته هم می زنیم و واکسن بوستر را در زمان تولید مصرف می کنیم چرا که واکسن کشته TCELL ها را تحریک نمی کند.

واکسن نوترکیب نیوکاسل:

به منظور پرهیز از سه مشکل مهم واکسن ها یعنی 1- تداخل با پادتن مادری 2- واکنش و حساسیت و 3- عوارض واکسن ها، نسل جدید واکسن های نیوکاسل به نام واکسن های نوترکیب در دستور کار قرار گرفته اند. وکتور (حامل)این واکسن ها ویروس مارک است که پتانسیل واکنش و جهش آن کم است.  قطعه ای از نوکلئوتید ویروس نیوکاسل(ژن F یا اپی توپ F)در ویروس مارک وارد و یک واکسن نوترکیب به نام VECTORMUNE ND  ایجاد می شود که مشکلات واکسن های قبلی را ندارد. عامل اصلی واکنش به واکسن تکثیر ویروس در سیستم تنفس است که برای کنترل آن، تکثیر در دستگاه گوارش مد نظر قرار گرفته است.  علت استفاده از ژن F یا اپی توپ F  واکنش متقاطع مناسبی است که با اکثر سروتیپ های ویروس دارد. کشته بودن واکسن هم از عوارض آن می کاهد. واکسن به صورت تلقیح در تخم مرغ جنین دار و یا تزریق زیر پوستی در جوجه یکروزه استفاده می شود و از 3 هفتگی ایجاد ایمنی و پروتکشن می کند. از میان واکسن ها، گامبورو بیشترین و مارک و آبله کمترین تداخل را با پادتن های مادری دارند و خود واکسن نیوکاسل از این جهت وضعیت متغیری دارد. در مناطق با ریسک بالا مثل ایران توصیه می شود همان روز اول یک واکسن زنده همزمان با VECTORMUNE ND  مصرف شود و 7 تا 10 روز بعد یک واکسن یادآور (بوستر)مصرف گردد.

همچنین مصرف واکسن VECTORMUNE ND  در هچری راه حل دیگری برای اجتناب از سوء مصرف واکسن است که صنعت طیور به سمت آن حرکت می کند.

نکاتی در مورد سایر بیماری های تنفسی:

مصرف لارنگو به صورت قطره پیشنهاد می شود نه آشامیدنی.

مصرف نیوکاسل به صورت اسپری مرجح است مشروط بدان که درست اجرا شود.

بر اساس گزارش ها، ORT  در 30%  کمپلکس های تنفسی وجود دارد. در 5 درصد موارد آنفلوانزا به تنهایی و در 5 تا 10 درصد موارد برنشیت به تنهایی و در 30 درصد درگیری همزمان هر دو گزارش شده است.

در هر کشوری تهیه BASE LINE  مربوط به تمام بیماری های شایع از طریق نمونه برداری های متعدد و آزمایش الیزا و PCR  بخصوص هنگام اعزام به کشتارگاه ضروری است.

%80 رئوویروس های جدا شده از طیور بیماری زا نیستند. واریانت اردهال در ایران شایع ترین است که باعث پارگی وتر گاسترو نیگموس، خونریزی عضلانی، ضخامت شدید تاندون ساق به اندازه خود استخوان ساق می شود. در گله های مادر معمولا در پیک تولید عارض می گردد.

CAV در بعضی استان های کشور تا 80 و 90 درصد شایع است.

برنکودیلاتورها چه می کنند؟

 برنکودیلاتورها داروهایی هستند که متعاقب بیماری های تنفسی برای کاهشِ ترشحات و تسهیل نفس کشیدن به جوجه می دهیم. نقش این داروها ممانعت از خفه شدن تعدادی از پرندگان و مهلت دادن به ان هاست تا بیماری را از سر بگذرانند. از داروهای خوب در این مورد می توان از پولمومیکس، آئروفورت، برنشی مکس، برم منتول و منتوفین نام برد. نحوه مصرف دو تای اول 1 در 5000  روزی 10 ساعت تا سه روز و سه تای بقیه 1 در 1000 است. ضمنا می توان روزی دو بار به حالت اسپری 200 سی سی دارو را در 10 لیتر آب برای 600 متر مربع سالن، پاشید.

یکی از علل چند دست شدن گله:

یکی از دلایل مهم چند دست شدن گله، تخریب بافت پوششی (ویلی ها)ی روده است. به دنبال بیماری های گوارشی در طیور و به خصوص اسهال در کوکسیدیوز، گامبورو و نیوکاسل و غیره، بافت پوششی روده که مسئول جذبِ غذاست، به مقادیر مختلف تخریب می شود و همین باعث سوء جذب موادغذایی و خروج آن ها با مدفوع می شود. در نتیجه جوجه دان را خورده ولی نتوانسته هضم و جذب کند و ضریب تبدیل و در نتیجه هزینه ها بالا می رود. در بیماری های میکروبی قسمت عمده مشکل با مصرف انتی بیوتیک ها مشکل حل می شود ولی در بیماری های ویروسی تنها می توان به ترمیم و بازسازی بافت روده همت گماشت. مصرف ویتامین  و بازسازی بافت روده همت گماشت. مصرف ویتامین  AوD توصیه می شود. از داروهایی که به ترمیم بافت یاری می رساند یکی دارویی با منشاء گیاهی OREGOVIT از شرکت مهرآوران است که یک در 5000 روزی 10 ساعت و 6 روز در دوره نقاهت بیماری استفاده می شود.

معرفی دو ضدعفونی کننده جدید از شرکت مهرآوران:

لازم است در هر دوره جوجه ریزی، برای غلبه بر مقاومت اجرام، ضدعفونی کننده های سالن عوض شوند. لذا توصیه می شود لیستی از ضدعفونی کننده های خوبِ موجود در بازار داشته باشید و آن ها را در مقاطع مشخص، جایگزین یکدیگر نمایید. ویروکسیدِ سوپر، ترکیبی بر پایه آب اکسیژنه و مشابه ویرکن اس است.  محصولی انگلیسی از شرکت کوات شِم انگلیس که در حضور پرنده در سالن- به منظور کاهش بارِ میکربی یا ویروسی در زمان بیماری گله- هم 1 به 400 به صورت اسپری و 1 به 2000 تا 1 به 4000 در آب آشامیدنی قابل استفاده است.

ویروکُوات 240 هم ترکیبی وسیع الطیف از همان شرکت است که علاوه بر ضدعفونی کنندگی، خاصیت شویندگی هم دارد و بوی مطبوعی هم دارد و به صورت 1 به 200 برای ضدعفونی سطوح و سالنو تجهیزات استفاده می شود.

توکسین های قارچی

توکسین متابولیت ثانویه ای است که قارچ به عنوان دفاع از خود در مقابل استرس های محیطی ترشح می کند.قسمت مهمی از توکسین ها به علت باند شدن با قندها به صورت maskدر می آیند و در آزمایشگاه قابل ردیابی نیستند.

اهمیت تغذیه جوجه در روز اول:

بسیار مهم است که در 24 ساعت اول، هر جوجه باید 20-25 در صد وزنش، دان و 40-50 درصد وزنش آب بخورد.

اهمیت تسریع خوردن و آشامیدن در روز اول این است که سیستم گوارشی جوجه به موقع به کار می افتد و رشد نهایی عقب نمی افتد. حرارت لازم ایجاد می شود و به علت بالا رفتن حرارت مقعدی جوجه سرما نمی خورد که  نکته بسیار مهمی است که اغلب از آن غفلت می شود. میزان وازدگی هم کاهش می یابد.

تاثیر سرعت به دان و آب رسیدن جوجه در میزان تلفات اولیه آن در جدول زیر آمده است:

تاثیر سرعت به دان و آب رسیدن جوجه در وزن نهایی و ضریب تبدیل:

Hours without feed     Weight gain (g)at kill                             Feed Conversion

0                                       1,442 (a)                                             1.74 (a)

24                                    1,437 (a)                                             1.90  (ab)

48                                    1,305 (c)                                               2.01 (b)

بهترین ضریب تبدیل با 8 ساعت نخست تغذیه و بهترین وزن گیری با 24 ساعت نخست مرتبط است. به همین علت گستردن سفره های مخصوص در دو سوی آبخوری ها- به میزان 50 درصد سطح سالن و 50 تا 70 گرم دان به ازای هر جوجه - در رسیدن به نتایج مطلوب موثر است. به علاوه برای 50 جوجه، یک دانخوری هم در نظر گرفته شود.

تحریک به دان خوردن با روشن کردن مکرر زنجیرها در دو هفته اول الزامی است.

هر یک گرم دان مصرفی در روز اول، تبدیل به 1.2 گرم وزن می شود!

حتی الامکان در روزهای گرم، خاموشی را به ساعات گرم منتقل کنید و بر شدت نور در شب بیافزایید.

آبخوری ها:

هر پستانک حداکثر برای 12 پرنده / برای سیستم های سرعت جریان بالا (ml/min90)و در سیستم های با سرعت جریان کم (50 میلی لیتر / دقیقه)حداکثر فاصله 3 متر.

در 24ساعت اول باید حداقل هر پرنده 24 سی سی آب خورده باشد.

کفی نیپل ها نه بایستی خشک و نه لبالب آب باشند.

حرارت ایده آل آب برای پرنده 10 درجه سلسیوس است.

100 قطعه جوجه را از نواحی مختلف سالن بگیرید و پس از ارزیابی جدول زیر را پر کنید.

بعد از 8 ساعت باید چینه دان به نحو متعادلی از آب و دان پر باشد.

از یادداشت های سمینار اسفند92  شرکت کاب: Brooding-Key points to consider

علل عملکردهای مختلف جوجه های گوشتی

دکترمحمد امین مروتی

به عنوان دامپزشک حتما به موارد عدیده ای برخورد کرده اید که جوجه های تولیدی یک شرکت در روز معین دارای عملکردهای بسیار متفاوتی هستند و به قول معروف یک جوجه را به دست چند مرغدار می دهی و چندین نتیجه متفاوت عاید می شود. گله ای در هفته اول زیر1 درصد تلفات دارد. وزن گیری و ضریب تبدیل و از همه مهمتر یکنواختیش هم بهتر است و همان گله در جای دیگر 10 درصد و بیشتر تلفات اولیه دارد و سایر عملکردهایش هم ضعیف تر است. صرف نظر از عوامل مشهود و شناخته شده ای نظیر کیفیت دان و هوا و رعایت مسائل بهداشتی و واکسیناسیون، مجموعه ای از عوامل ریز و ناپیدا هم در این روند تاثیر گذارند که عمدتا به روزهای اول پرورش و از همه مهمتر روز اول پرورش برمی گردند. مثل حرارت کف بتنی و میزان دان و آب مصرفی در 24 ساعت نخست که از مهمترین فاکتورهای تاثیرگذار در عملکرد نهایی گله اند و در اکثر موارد مورد عنایت قرار نمی گیرند.

 اگر مدت پیش گرم کمتر از 48 ساعت باشد مرگ و میرهفته اول از 1.14٪  به 1.39٪  افزایش می یابد.

اگر حرارت کف کمتر از 28 درجه باشد مرگ و میر هفته اول از 0.96 به 1.31 درصد افزایش می یابد.

اگر حرارت کف کمتر از 28 درجه باشد، وزن هفته اول از 186 گرم به 171 گرم کاهش می یابد.

در یک گله سالم بعضی جوجه ها دان می خورند، بعضی آب. بعضی بازی می کنند و بعضی استراحت و به شکل یکنواختی در سطح سالن پراکنده اند.

بسیار مهم است که در 24 ساعت اول، هر جوجه باید 20-25 در صد وزنش، دان و 40-50 درصد وزنش آب بخورد.

اهمیت تسریع خوردن و آشامیدن در روز اول این است که سیستم گوارشی جوجه به موقع به کار می افتد و رشد نهایی عقب نمی افتد. حرارت لازم ایجاد می شود و به علت بالا رفتن حرارت مقعدی جوجه سرما نمی خور د که  نکته بسیار مهمی است که اغلب از آن غفلت می شود. میزان وازدگی هم کاهش می یابد.

تاثیر سرعت به دان و آـب رسیدن جوجه در میزان تلفات اولیه آن در جدول زیر آمده است:

تاثیر سرعت به دان و آـب رسیدن جوجه در وزن نهایی و ضریب تبدیل:

بهترین ضریب تبدیل با 8 ساعت نخست تغذیه و بهترین وزن گیری با 24 ساعت نخست مرتبط است. به همین علت گستردن سفره های مخصوص در دو سوی آبخوری ها- به میزان 50 درصد سطح سالن و 50 تا 70 گرم دان به ازای هر جوجه - در رسیدن به نتایج مطلوب موثر است. به علاوه برای 50 جوجه، یک دانخوری هم در نظر گرفته شود.

تحریک به دان خوردن با روشن کردن مکرر زنجیرها در دو هفته اول الزامی است.

هر یک گرم دان مصرفی در روز اول، تبدیل به 1.2 گرم وزن می شود!

نحوه مصرف انتی بیوتیک ها

یکی از علل جواب ندادن انتی بیوتیک , حل نکردن صحیح انتی بیوتیکهای پودری در اب می باشد. که باعث انسداد آبخوری ها می شود. برای حل بهتر پودر دراب ：

1-در یک ظرف چند لیتر اب ولرم در حدود 30-40 درجه میریزیم.

2-دارو را مانند نمک پاش برروی اب میپاشیم و مخلوط نمی کنیم!

3-حدود نیم ساعت الی چهل دقیقه بعد با یک بهم زن مانند چوب تمیز مخصوص این کار مخلوط را بهم میزنیم. بدین ترتیب پس از بهم زدن براحتی حل خواهد شد.

4-البته جهت یکنواخت ماندن بعضی از محلول دارو ها بهتر از بهمزن یا یک پمپ در داخل تانکر اب استفاده شود و با تنظیم زمان , هر ازگاهی دارو بهم زده شود.