اثر درجه حرارت بر کیفیت پوسته تخم مرغ

اثر درجه حرارت بر کیفیت پوسته تخم مرغ:

درجه حرارت بالا اشتها، کیفیت تخم مرغ و عملکرد مرغ های تخمگذار را کاهش می دهد. کیفیت پوسته تخم مرغ عمدتا توسط درجه حرارت بالا تحت تاثیر قرار می گیرد.

حداقل تولید حرارت توسط بدن در حدود 23 درجه سانتی گراد می باشد. در دمای پایین تر از این مقدار پرندگان مجبور هستند جهت گرم نگه داشتن بدنشان حرارت بیشتری تولید نمایند. در دمای 27 درجه سانتی گراد اتساع بعضی از عروق خونی آغاز می گردد تا بدین وسیله ظرفیت خنک سازی بدن افزایش یابد. علایمی که به راحتی توسط مرغدار قابل مشاهده است، نفس نفس زدن  panting و پایین افتادگی بال هاست که در دمای کمی بالاتر قابل مشاهده هستند. تغییر در میزان الکترولیت های پلاسما مانند سدیم، پتاسیم و بی کربنات در تمام دسته های طیور در شرایط آب و هوایی گرم مشاهده می شود. این تغییرات برای مرغ های تخمگذار از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا این مواد مغذی در فرایند ساخت پوسته دخالت دارند. در حقیقت تغییر در الکترولیت های پلاسما احتمالا عامل شروع نفس نفس زدن در پرندگان تحت تنش گرمایی می باشد. هنگامی که الکترولیتی در جهت ایجاد شرایط اسیدی در خون سوق می یابد، سبب تحریک پرنده در جهت افزایش سرعت تنفس می گردد.  

مکمل بی کربنات سدیم موجب بهبود کیفیت پوسته تخم مرغ در مرغ ها در درجه حرارت بالا در طی دوره تشکیل پوسته سازی تخم مرغ می گردد. نتایج حاصله از آزمایش نشان می دهد که افزودن 1 درصد بی کربنات سدیم در جیره در مواقعی که درجه حرارت سالن 30 تا 35 درجه سانتی گراد است موجب بهبود استحکام پوسته تخم مرغ می گردد.

وقتی مرغ ها در درجه حرارت بالا  نگهداری شوند منجربه آلکالوزتنفسی (پلاسمای قلیایی)می شوند، دراین صورت دی اکسید کربن و بی کربنات از خون و مایعات بدن دفع می گردد، لذا گازکربنیک کمتری برای تشکیل کربنات کلسیم باقی می ماند.

بنابراین ممکن است در درجه حرارت بالا مرغ ها احتیاج به مواد مغذی بیشتری برای تامین بی کربنات داشته باشند.

نتایج حاصل از آزمایش ها نشان داده است که درجه حرارت بالا، افزودن بی کربنات سدیم در جیره سود اقتصادی بدنبال خواهد داشت. در طی دوره تاریکی بی کربنات مصرف نمی شود و در این صورت پوسته تخم مرغ بطور طبیعی شکل می گیرد. بنابراین استفاده از یک برنامه نوردهی مداوم براساس همزمانی، تشکیل پوسته تخم مرغ را مشروط به این که مرغ به جیره کلسیم در طی دوره تشکیل پوسته سازی تخم مرغ دسترسی داشته باشد، بهبود می دهد.

اگر 5/0 درصد بی کربنات سدیم به جیره ای که حاوی سنگ آهک به عنوان منبع کلسیم باشد افزوده شود در این صورت 16 ساعت نوردهی منجر به  بهبود بیشتر کیفیت پوسته تخم مرغ می شود. وقتی در کیفیت پوسته تخم مرغ مرغ هایی که با جیره حاوی آهک به عنوان منبع کلسیم تغذیه می شوند بهبود حاصل می شود که دوره نوردهی روزانه از 16 به 24 ساعت افزایش یابد.

پوسته در غده پوسته سازshell gland  تشکیل می گردد؛ از این رو، این غده نیاز به تأمین مقادیر کافی یون های کلسیم دارد. علاوه بر آن، ترشحات غده پوسته ساز برای تشکیل پوسته باید حاوی مقادیر کافی یون های بی کربنات نیز باشد. ولی معمولاً یون بی کربنات به عنوان عامل موثر در کیفیت پوسته مورد بی توجهی قرار می گیرد. یکی از منابع اصلی یون های بی کربنات مورد نیاز در تشکیل پوسته تخم مرغ، دی اکسید کربن می باشد که در خلال سوخت و ساز طبیعی در سلول های غده پوسته ساز تولید می شود و یا از خون فراهم می گردد.